ژاک شیراک، رئیس جمهوری پیشین فرانسه که روز چهارشنبه ٢۵ سپتامبر/ ٣ مهر، در ٨٦ سالگی درگذشت، با حضور دراز مدت خود در گسترۀ سیاسی این کشور، دیدگاه‌ها و گفتارهای ماندنی بسیاری از خود در یادها برجا گذاشته است که از این پس راهی کتاب‌ها خواهد شد. او که بر «گوناگونی بی نهایتِ فرهنگ‌ها» تاکید می‌ورزید و خود شیفتۀ «هنرهای بدوی» بود، در مناسبات بین‌المللی با اشاره به گوناگونی «دیدها» خواستار همکاری «چندجانبه» بود و در پهنۀ داخلی نیز «تفاوت‌ها» را سبب «غنا» می‌دانست، بی آنکه در این باره تا «ساده لوحی» پیش رود و تن به نسبیت همۀ ارزش‌ها دهد.
